Uncategorized

Vichte in de geschiedenis door Brecht Dewaele – Heruitgave van het boek van Leonard Blockeel (1975)

Het boek kan worden aangekocht (prijs: 30 euro) bij:

  • Hubert Lanneau, Populierenlaan 5, 8570 Vichte (tel.056/774228)
  • Immo Vincent Van Parijs, Vichteplaats 13, 8570 Vichte (tel.056/293030)
[siteorigin_widget class=”SiteOrigin_Widget_Image_Widget”][/siteorigin_widget]

1119. In tegenstelling tot de oudere buurvestigingen van de Frankische grondbezitters Ingwi (Ingooigem), Tiabod (Tiegem) en Ansold (Anzegem), heeft Vichte een precieze geboortedatum.
Bovendien kent het levensverhaal van het dorp, sinds die bijzondere stichting 900 jaar geleden, heel wat markante en kleurrijke protagonisten.
Wie was ridder Goswin, die het zo goed deed met graaf en bisschop dat hij de prestigieuze titel van “eerste erfachtig maarschalk van Vlaanderen” kreeg?
Wat is er geworden van die geslepen baljuw De Cock nadat hij pastoor Mussele uit het dorp liet bannen? En waarom reikte de faam van de gebroeders Steverlynck tot het verre Argentinië?
In 1975 verrichte Leonard Blockeel al baanbrekend werk met de publicatie van ‘van der Vichte’, het begeesterende resultaat van decennialang nauwgezet graven in het verleden van het dorp.
Deze eigentijdse en rijk geïllustreerde publicatie plaatst Blockeels nalatenschap én het levensverhaal van Vichte nu in de grotere wereldgeschiedenis. Want ook de Eerste Kruistocht (1096), het Concilie van Trente (1545) en de veroveringszucht van Lodewijk XIV (17de eeuw) hadden immers invloed op het bewogen wedervaren van de Vichtenaren.
Een uitgave van ‘heemkundige kring ‘De Spinspoele’

 

[siteorigin_widget class=”SiteOrigin_Widget_Image_Widget”][/siteorigin_widget]
Middeleeuwen (vanaf 500-1500)

Ingooigem, Tiegem, Anzegem zijn plaatsen waar zich vanaf de 5de eeuw de Germaanse families van Ingwi, Tiabod en Ansold vestigden, en vanuit die nederzettingen ontwikkelden zich verder woonkernen. Vichte (oorspronkelijk Vehta, Fifta) daarentegen is een dorp dat, op een bepaalde datum gesticht werd, in dit geval door een gereputeerde ridderfamilie uit Petegem (bij Oudenaarde). Als dat geen eer is!

Wat de graven van Vlaanderen in de middeleeuwen vooral nodig hadden, wilden ze in woelige tijden stand houden, was prestige, trouwe ridders en een goede verstandhouding met de kerk. Daarom sloot graaf Robrecht II een bondgenootschap met de aartsbisschop van Reims, die destijds het bisdom Doornik bestuurde. Hij schonk de monniken van Saint-Thierry bij Reims in 1090 een stuk grond aan de westelijke oever van de ‘Fifta’, de huidige Kasselrijbeek. Ze begonnen daar een klooster te bouwen, maar dit werd geen succes: 6 jaar later bleef er slechts een ruïne over. Gelukkig voor Vichte verschenen even later de heren van Peteghem op het toneel.

Graaf Robrecht II nam vanaf 1096 deel aan de eerste kruistocht. Samen met Godfried van Bouillon veroverde hij Jeruzalem, vandaar zijn eretitel ‘Robrecht II van Jeruzalem’. Ingelbert IV van Peteghem vocht met hen mee. Hij had zich trouwens eerder al onderscheiden in de strijd tegen Ename, dat deel was van het Heilig Roomse Rijk. Zijn jongste zoon, Goswin, koos net als zijn vader voor een leven als ridder in dienst van de graaf.

Boudewijn VII, opvolger van Robrecht II in 1111, beloonde Goswin van Peteghem door hem een stuk grond, deze keer op de rechteroever van de Fiftabeek te schenken. Goswin begon de grond te ontginnen en bouwde voor zichzelf wellicht een houten verdedigingstoren op een kunstmatige heuvel (een ‘motte’). Veel later werd die dan uitgebouwd tot het unieke mottekasteel dat we nu kennen. Vrij snel kreeg Goswin al de prestigieuze titel ‘eerste erfachtig maarschalk van Vlaanderen’.

Goswin liet meteen ook, met de hulp van monniken uit Reims, een natuurstenen zaalkerkje met klokkenmuur bouwen, naar Frans model. Klokken waren oorspronkelijk ophangen in een dikke muur i.p.v. een toren (die werd pas later vervolledigd in hout). Nu vind je dergelijke kerkjes alleen nog in het Zuiden van Frankrijk. In 1119 erkent Lambertus, bisschop van Noyon en Doornik, in een oorkonde de kerk van Goswin als de nieuwe parochiekerk van het dorp Vehta.

Het was een ‘eigenkerk’, wat toen uitzonderlijk was. Dit verhoogt de status van de heer. De heer had zijn zeg in de benoeming van de pastoor en de kerk mocht het grootste deel van zijn inkomsten behouden. Hiertegen protesteerde destijds Erpolfus, de toenmalige deken en pastoor van Ingooigem, want hij kreeg geen rechten op deze nieuwe ‘eigenkerk’ op zijn grondgebied…

Dit jaar vieren we dus met gepaste trots het 900 jarig bestaan van een uniek dorp en unieke parochie! Het boek ‘van der Vichte’ van Leonard Blockeel wordt opnieuw uitgegeven en in het kermisweekend 5-6-7 juli worden tal van feestelijkheden georganiseerd.

Pol Ostyn

Middeleeuwen (vanaf 500-1500)

Episode 1

 In 2019 blaast ons dorp 900 kaarsjes uit! Om deze nakende verjaardag met de gepaste luister en eerbied tegemoet te treden, duikt heemkundige kring De Spinspoele de komende maanden in de  Vichtse onstaansgeschiedenis en achterhaalt ze wat enkele mensen heeft gedreven om zich op deze specifieke plaats – langs wat later de Kasselrijbeek zal worden genoemd, in de schaduw van Pareel- en Klijtberg – te vestigen, kinderen te krijgen en er economisch leven te ontwikkelen. Want, hoe gaat dat precies, een dorp stichten? En waarom in godsnaam hier, op nauwelijks een paar honderd meter van waar vandaag dit stukje wordt gepleegd. Onze trouwe lezers zullen samen met ons ontdekken dat de geboorte van Vichte nogal wat voeten in de aarde had en allerminst zonder slag of stoot is verlopen. Deze wonderlijke geschiedenis zal ons ook ver buiten de dorpsgrenzen leiden: naar Gent, Denemarken, het Heilig Land en – dit zal de Vichtenaren misschien nog het minst verbazen – ook de Champagnestreek. In deze eerste episode keren we evenwel terug naar het land tussen Leie en Schelde in het jaar 1000, de maagdelijke bakermat waarin Vichte honderd jaar later het levenslicht zal zien.

Episode 2

Naar aanleiding van 900 jaar Vichte van ons dorp brengt de heemkundige kring De Spinspoele de opmerkelijke ontstaansgeschiedenis van ons wonderlijke dorp in herinnering. In april konden trouwe lezers al vernemen hoe bij aanvang van het tweede millennium (anno 1000) het eens onmetelijke Methela-woud tussen Leie en Schelde allengs gerooid, ontgonnen en door landbouwers bevolkt werd om de grenzen van het Graafschap Vlaanderen te versterken en de almaar groeiende steden van voedsel en bouwmaterialen te voorzien. De bosrijke oevers van de Fifta-beek – eens de levensader van ons dorp – bleef toen evenwel nog ongerept en ongeschonden.  In een tweede episode leren we evenwel hoe de laffe moord op een katholieke Deense koning – nota bene in een kerk in Odense – hier abrupt verandering in bracht en een kettingreactie in gang zette die leidde tot de opgemerkte komst van een schaar monniken uit Reims. Hun beschavingsijver resulteerde rond 1090 in een eerste, uiterst rudimentaire volksplanting ter hoogte van het huidige Beukenhof. Deze naamloze nederzetting was dan wel geen lang leven beschoren, maar luidde de start in van blijvende menselijke aanwezigheid op het Vichtse territorium. 

 

Continue Reading

Keizer Karel

Feestplaats

Inplanting van de feestelijkheden op het Oud Kasteel. Het feest ging door op het binnenplein van het kasteel. Alle ruimte werd zo volledig mogelijk benut.

Feestlocatie inplanting
Gedetailleerd programma
Tijdslijn

De wereld

Mercator tekent zijn beroemde wereldkaart. Zijn ‘projectie’ van de aadbol op papier wordt tot op heden gebruikt. 

Het rijk

Vichte

Katholieke ‘malcontenten’ heroveren Kortrijk op de protestanten. Vichte wordt bijna dagdagelijkse geplunderd door de garnizoenen van Outrijve en Avelgem. 

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

1579

De Heer van Vichte, Philips I,  is krijgsgevangene in de Tachtigjarige Oorlog. De geuzen kregen hem allicht te pakken in de Slag bij Rijmenam. 

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

Op 4 november wordt Antwerpen door huurlingen van de Spaanse kroon geplunderd. Deze wreedheid gaat de geschiedenis in als de « Spaanse Furie ». 

Vichte

Tijdslijn

De wereld

In Rusland beveelt Tsaar Ivan de Verschrikkelijke de vernietiging van de afvallige stad Novgorod. Zeker 10 000 inwoners vinden in de barbaarse aanval de dood.

Het rijk

In Allerheiligenvloed doet de grote watersnood verschillende dorpen voorgoed verdwijnen.

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

Karel V sterft in het Spaanse Yuste. Hij wordt opgevolgd door Filips V.

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

In zijn geboortestad Gent breekt een revolte uit tegen het repressieve bewind van Karel V. De Gentenaars worden hard gestraft. Hun bijnaam als ‘stroppendragers’ is geboren. 

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Francisco Pizarro verovert het Incarijk (Peru) in naam van de Spaanse Kroon

Het rijk

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

In Mechelen Margareta van Oostenrijk. Maria van Hongarije, de zus van de keizer,  volgt haar op als Landvoogdes van de Nederlanden.

Vichte

Tijdslijn

De wereld

De beroemde Vlaamse schilder Pieter Breughel de Oudere wordt geboren

Het rijk

Frankrijk verliest oorlog tegen Heilig Roomse Rijk en moet afstand doen van grote delen van huidige Noord-Frankrijk (Artesië en Kroon-Vlaanderen)

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

Vichte

Florentine Wielant, de echtgenote van Jacob Van der Vichte overlijdt. Ze wordt begraven onder een prachtige koperen grafplaat in de Oude Kerk van Vichte.

Tijdslijn

De wereld

Hernan Cortez begint aan de verovering van het Aztekenrijk (Centraal-Amerika) in naam van de Spaanse kroon.

Het rijk

Karel wordt keizer gekroond van het Heilig Roomse Rijk. Hij staat nu aan het hoofd van een rijk “waar de zon nooit ondergaat”. 

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Het rijk

De jonge Karel volgt zijn gek verklaarde moeder op en wordt Koning van Spanje. Carlos V.

Vichte

Tijdslijn

De wereld

In Rome wordt begonnen met de bouw van de Sint-Pietersbasiliek, de grootste kerk van de wereld. Ten behoeve van de bouw ontstaat een aflaathandel: zondaars verkrijgen de kwijtschelding van zonden in ruil voor betaling.

Het rijk

De latere keizer Karel V, amper zes jaar oud, wordt bij het plotselinge overlijden van zijn vader, Filips de Schone, vorst van de Nederlanden. Het regentschap wordt echter uitgeoefend door diens dochter, Margaretha van Oostenrijk die in 1507 landvoogdes wordt.

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Leonardo Da Vinci schildert de Mona Lisa, toen gekend onder de naam La Gioconda.

Het rijk

Vichte

Tijdslijn

De wereld

In het Duitse Nürnberg vindt Peter Henlein het eerste zakhorloge uit. Het uurwerk is draagbaar maar niet erg precies!

Het rijk

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Vasco De Gama rondt de Kaap de Goede Hoop en vaart als eerste rond Afrika

Het rijk

Vichte

Tijdslijn

De wereld

Columbus zoekt een westelijke weg naar Indië en ‘ontdekt’ Amerika. Hij zet voet aan wal op het eiland Hispaniola, het huidige Haïti en de Dominicaanse Republiek.

Het rijk

Filips de Schone en koning Hendrik VII van Engeland tekenen het Magnus Intercursus waarmee de handelsbetrekkingen tussen de Nederlanden en Engeland hersteld worden.

Vichte

De heerlijkheid Vichte is 120 bunder groot (ongeveer 1,6 km²), waarvan de helft bos. Verschillende kleinere heerlijkheden in Tiegem, Ingooigem, Anzegem en Otegem zijn achterlenen van de heerlijkheden.  Het dorp maakt deel uit van het rechtsgebied van de kasselrij Oudenaarde.

Keizer Karel

Wat een feest !

Het feest was gratis toegankelijk. Het braadfeest in historisch kader was  UITVERKOCHT .

De kinderen  verkleedden zich “middeleeuws”. Ze kregen een ijsje of drankje (tem 12 jaar). De creatieve oma’s en mama’s werden aan het werk gezet en de opa’s of papa’s maakten de attributen.

Keizer Karel

Programma

Programma van zaterdag 28 mei 2016

Start om 15 uur, binnenplaats Oud Kasteel Vichte (Vichteplaats 48)

Doorlopend demonstraties en actieve deelname van de toeschouwers:
Door “Middeleeuws Collectief” uit Brugge:
katapultschieten – boogschieten – schandpaal – maken van maliënkolder – -kruidenvrouw -calligrafie met ganzenveer – oude volksspelen – smid van sier- en gebruiksvoorwerpen, zwaarden, dolken, … gemaakt voor echte ridders – zwaardgevechten

Middeleeuws poppenspel door poppentheater Swief.

Door leerlingen school “de beukennoot” Vichte
“Jonge gidsen vertellen over het leven van Karel V”

Vichtse toneelverenigingen “De Schietspoele” en “Streven”:
Wagenspel “Gesprekken uit de keuken van het kasteel anno 1516”

KF St.-Cecilia Vichte Muziek uit de 16de eeuw

‘Meet and Greet’ Roofvogels.

Om 17u30: Intrede van “Keizer Karel” en gevolg te paard

Begeleid door muzikanten en door ruiters (Landelijke Rijvereniging Sint-Arnoldus Anzegem), gevolg en muzikanten (KF.St.-Cecilia Vichte),
Verwelkoming door echtpaar Verhaeghe (eigenaars Oud Kasteel alias Jacob van der Vichte en Florentine Wielant)
Overhandigen oorkondes
Zwaardgevecht

Vanaf 18u30: Op de binnenplaats van het kasteel

Eetfestijn (BBQ) op de binnenplaats van het Oud Kasteel met optredens van muziek- en dansgroep. Het middeleeuws collectief zorgt voor de dans, begeleid door muziekgroep Ultreya uit Knesselare die middeleeuwse muziek brengt.

Om 22u30: Vuurwerk

Feestplaats

Keizer Karel

Dorpsfeest

De historische evocatie werd een echt dorpsfeest met tal van meewerkende verenigingen en sponsors.

Met medewerking van: het echtpaar Verhaeghe- van Kan (eigenaars Kasteel), Gemeentebestuur Anzegem, Culturele dienst Anzegem, Bibliotheek Anzegem, Davidsfonds, KF St.-Cecilia Vichte, Toneelverenigingen Streven en de Schietspoele, 11-novembercomité, Landelijke Rijvereniging Sint Arnoldus Anzegem, KSA, KWB, Femma, OKRA, KVLV, KSA, Gezinsbond, Markant, ouderverenigingen en Gemeenteschool, “de beukennoot” en Vrije Basisschool “de ranke” Vichte, sportverenigingen Vichte, Middeleeuws Collectief Brugge, Ultreya Brugge, VZW “De Gouden Boom” Brugge, en vele enthousiaste vrijwilligers

Ontwerp LOGO: Trien Byttebier , fotografie en grafische vormgeving

Sponsors: zie affiche

Organisatie: De Spinspoele Vichte

Voorzitter: Dr. Luc Vandamme, Bosstraat 14 8570 Vichte

Secretaris/verslaggever: Karl Lanneau, Klijtstraat 61 Ingooigem

Penningmeester: Tino Gabriël, Kerkdreef 28 8570 Vichte

Middeleeuwen (vanaf 500-1500)

Het Oud Kasteel

In het begin van de 12de eeuw, kreeg Goswin, telg uit het huis van Petegem bij Oudenaarde, in de nabijheid van de Fifta of Vichtebeek, goederen in leen van de Graaf van Vlaanderen, met daarbij horende rechten en titel. Hij werd de eerste Heer van Vichte en de stamvader van het adellijk geslacht “van der Vichte”, dat tot rond 1680 over de heerlijkheid zou blijven heersen.

[siteorigin_widget class=”SiteOrigin_Widget_Image_Widget”][/siteorigin_widget]
[siteorigin_widget class=”SiteOrigin_Widget_Image_Widget”][/siteorigin_widget]
Keizer Karel

Historische evocatie

1516

Woelige tijden. Nieuwe geluiden. Roofridders veroveren in naam van de Spaanse kroon een onbekende Nieuwe Wereld. In Italië bloeit de renaissance en brengt licht in de starre duisternis van de Middeleeuwen. Nieuwlichters met oproerige denkbeelden doen vanop de kansel én in universiteiten de Kerk en het Rijk op hun grondvesten daveren. Weldra raast een niets ontziende beeldenstorm door Europa. Ook de Nederlanden zal zij niet sparen …

Hét absolute hoofdpersonage in deze bepalende tijd is Karel van Luxemburg. Hertog van Bourgondië, regent over Aragon en Castilië, toekomstig Keizer. Heerser in een rijk waar de zon nooit ondergaat. En op 28 mei 1516 te gast op het kasteel van de Heren van Vichte.

Was hij op oorlogspad tegen het opstandige Doornik ? Of slechts op doorreis naar zijn bakermat Gent of het Hof te Mechelen ? Wat bespreekt de jonge vorst met zijn vertrouweling, de ervaren Jacob van der Vichte ? Halve waarheden, geruchten en verzinsels vertekenden doorheen de jaren de ware toedracht van de geschiedenis.

Om streekgenoten die er toen niet bij waren alsnog de kans te geven zich met eigen ogen van deze grootse historische gebeurtenis te vergewissen, doet Karel V, nu 500 jaar later, zijn feestelijke intrede in Vichte nog een laatste keer over.